Er klinkt gejuich en er wordt taart gesmurft. Wat is er toch loos, daar om de hoek bij de gemene oude tovenaar Gargamel?
Half supermarktbezoekend Nederland heeft wel enig idee. Dit voorjaar is daar de verzamelwoede losgebarsten. Op elke Nederlander zijn er bijna twee plastic Smurfenpoppetjes geproduceerd: 29 miljoen in totaal! Motto van supermarktketen Albert Heijn: ‘Smurf ze allemaal voordat Gargamel het doet’. Het is een actie die wel past bij de statuur van de montere blauwe mannetjes. Ze zijn op de kop af vijftig jaar jong, maar ze ogen alsof ze al eeuwenlang meegaan.
De Smurfen is gelukt wat maar voor weinig stripfiguren is weggelegd: ze zijn naadloos opgegaan in de popcultuur. Zo naadloos, dat veel mensen geen idee hebben dat de blauwe mannetjes oorspronkelijk alleen een bijrol speelden in een vrolijke ridderstrip uit de jaren ’50, Johan en Pirrewiet. Maar vijf decennia later zijn ze bekend bij jong en oud. Ze passen zonder blikken of blozen in het rijtje Snoopy, Batman, Superman.
Net als de aaibare pup en de gemaskerde vleermuisman danken de Smurfen het grootste deel van hun mondiale bekendheid aan het feit dat ze de strippagina achter zich hebben gelaten. Ze zijn de wijde wereld ingegaan in een langlopende serie tekenfilms op tv – gemaakt door de roemruchte animatiestudio Hanna-Barbera, waar ook de Flintstones vandaan kwamen – op badhanddoeken, dekbedden, sleutelhangers en legpuzzels. Ze zijn bezongen door Vader Abraham, die in 1978 met de klemmende vraag ‘kunnen jullie ook door een waterkraan’ de top van de hitlijsten haalde. Zijn Smurfenlied sloeg ook nog eens aan in het Frans, Spaans, Duits en Engels.
In zaal De Dagen wordt tijdens de Stripdagen het volledige universum van de Smurfen ontvouwen. Dat betekent Smurfen van alle soorten en maten, van plastic, klei en karton, hoog en laag, gezongen, gefilmd en – jawel – getekend. De samenstellers van de expositie hebben ook hard gezocht naar sappige salsaparilla en wat smakelijke smurfbeien. Met een beetje geluk is er voor volwassen bezoekers ook een mooie portretfoto te zien van de bedenker van de Smurfen: Peyo, pseudoniem van Pierre Culliford (1928-1992). Daarop trekt de Brusselaar, met een plastic Smurf in de hand, tevreden aan een sigaret. Dat zou anno nu ondenkbaar zijn voor een professionele kindervriend. Dan voel je pas echt hoe oud de Smurfen zijn.
De Smurfen zien Abraham
5/6 t/m 8/6 en 13/6 t/m 15/6
De Dagen, Frankestraat 31 t/m 39