Zesde en laatste deel van monumentale, ruim duizend pagina’s tellende autobiografie over opgroeien in de Frans-Arabische wereld, vol komische observaties van het schrijnende soort.
(Vertaling van L’Arabe du futur 6 voor De Geus, 2023)
Citaten uit de pers
‘Slot van het meeslepende relaas van het disfunctionerende gezin Sattouf. Zes boeken lang wist de auteur de lezer te boeien met zijn ongelooflijke levensverhaal. Zijn doorgedraaide vader sleept het gezin mee in zijn obsessie voor het panarabisme. In een knappe mengeling van drama en luchtigheid beschrijft Sattouf hoe hij zich er uiteindelijk aan ontworstelt. Laat het een aanmoediging zijn om alle zes delen terug te lezen. Het is absoluut de moeite waard.’ Hans van Soest op 9ekunst.nl (Beste strips van 2023)
‘Frankrijk is blauw, Syrië roze: strips over een verscheurde jeugd’ Reportage van Nieuwsuur
‘De cynische humor die de hele reeks kenmerkt wordt in dit laatste deel zachter en doorleefder. Dat past ook bij hoe de jonge Riad grip krijgt op zijn achtergrond en ontdekt dat het lijden van zijn ouders niet verpletterend hoeft te blijven. De stripreeks leest als een trein en je krijgt een heel persoonlijke beleving van hoe het is om op te groeien in of tussen twee werelden.’ Marjan Temmerman op VRT.be
‘Afsluitend deel van de succesvolle strip over een Syrische knaap, die opgroeit tussen twee culturen. Sattoufs autobiografische herinneringen zijn even getroebleerd als geestig. Dankzij de eenvoudige tekenstijl valt de maatschappijkritiek minder op, al zit daar juist de kracht van deze knappe reeks.’ Stefan Nieuwenhuis in NRC Handelsblad
‘Geweldige graphic novel over een zware en verwarrende jeugd in Frankrijk en Syrië. (…) Niet alleen in Frankrijk een succes. (…) Sattouf, die in Frankrijk ook faam geniet als filmregisseur, [is] een zo gewiekst verteller dat hij je zo het verhaal intrekt. Voor wie onbekend is met De Arabier van de toekomst zit er niets anders op dan te beginnen met deel 1; de delen laten zich niet afzonderlijk lezen. Trouwe lezers, van wie er ook in Nederland genoeg zijn, zullen het betreuren dat de reeks hiermee ten einde is. Maar dat Sattouf nog veel meer in zijn mars heeft, als tekenaar en als regisseur, is duidelijk.’ Peter van Brummelen in Het Parool
‘De Arabier van de toekomst is een geweldige reeks, een prima voorbeeld van hoe interessant een autobiografie gekoppeld aan de “grote geschiedenis” kan zijn als je de verhalen goed met elkaar weet te mengen. Sattouf verstaat dat vak, niet voor niets wonnen deze reeks en de maker ervan prijzen. Gelukkig zijn we nog maar aan het begin van zijn volwassen leven. Er zit dus nog het nodige in het vat. Maar lees eerst dat jeugdverhaal nog maar eens helemaal. Indrukwekkend! En dan vergeet ik nog bijna de uitstekende vertaling van Toon Dohmen te noemen.’ Jos van Waterschoot op Strip Tease (Stripschap.nl)
‘Een monumentale kroniek van een jeugd waarin de vader eerst de zoon mentaal knevelt, dan fysiek verlaat om pas op de laatste pagina’s ook door die zoon uit het leven gebannen te worden. (…) Als lezer zullen we heel dicht op de huid van dit disfunctionele gezin kruipen. (…) Riad Sattouf reconstrueert en legt vast – hij oordeelt niet. Het maakt de leeservaring bijkans nog pijnlijker – ook als je beseft dat alleen een auteur van dubbele afkomst zo ongeveer ieder vooroordeel over Arabische landen en Arabische cultuur op deze manier kan bevestigen. Kritische reacties op stereotypen pareerde Sattouf met een simpel “Ik vertel het zoals ik het me herinner”. (…) Riad Sattouf heeft zichzelf moeten uitvinden. De zoon van de Arabier van de toekomst (de titel lijkt toch meer op de vader dan de zoon te slaan) is de Fransman van vandaag geworden. (…) Er zijn onmiskenbare en sprekende overeenkomsten tussen De Arabier van de toekomst en Maus – het boek van Art Spiegelman is toch de maat de dingen als het om autobiografisch zelfonderzoek in het beeldverhaal gaat. (…) In beide boeken is het persoonlijke niet los te zien van de grote geschiedenis en hoe deze sporen in het heden trekt. Hoe goed de bedoelingen ook zijn, de ouders staan vrijwel machteloos tegenover de krachten van hun tijdsgewricht en de beperkingen van hun afkomst. Het is aan de kinderen om zich daaraan te ontworstelen.’ Martijn Daalder op 9ekunst.nl
‘De tekenstijl is simpel maar buitengewoon effectief – gelaatsuitdrukkingen, houdingen, ze geven vaak perfect de situatie de juiste lading. (…) Dit is een autobiografische strip waarin niemand gespaard wordt, terwijl iedereen toch ook met liefde en begrip geportretteerd wordt. Een bijzonder verhaal, op een bijzondere manier opgetekend, waardoor het je ook bijblijft. Indrukwekkend goed.’ Holly Moors op Moorsmagazine.com
‘Met de jaren 1994 tot 2011 sluit Fransman Riad Sattouf zijn magistrale en autobiografische strip De Arabier van de toekomst af. Sattouf vertelt toegankelijk, relevant, komisch en dan weer tragisch over zijn jeugd in het niemandsland tussen het Syrië van zijn vader en het Bretagne van zijn moeder. In dit laatste deel zien we zijn groei van 16-jarige “halve psychopaat” tot auteur die zijn weg vindt. Al blijft het spook van zijn vader hem parten spelen. Must-read.’ Het Belang van Limburg
‘De verhaalopbouw is ijzersterk, de tekeningen speels, grenzend aan karikaturaal. De boeken zijn doortrokken van de gespannen verhouding tussen Riads ouders, maar ook de beklemmende normen, povere leefomstandigheden en gewelddadige en grofgebekte personen waarmee het gezin in Libië en Syrië, en later ook in Frankrijk, geconfronteerd wordt.’ Judith Naeff in Armada
‘In dit zesde deel beschrijft Sattouf het einde van zijn kindertijd en het begin van zijn studentenleven, een periode waarin hij moet leren om op eigen benen te staan. Daarmee rondt Sattouf een indrukwekkende reeks af over zijn jeugd als kind van een Franse moeder en een Syrische vader die nooit heeft willen aarden in Europa.’ Hans Pols op De recensie blogspot (Beste strips van 2023)
‘Met dit zesde deel sluit Riad Sattouf een gigantische biografische striproman af. In zes delen beschreef Sattouf zijn levenswandel, van 1978 tot 2011, met veel emotie, humor en tragiek. Sattouf groeide op in Syrië en Frankrijk en die spreidstand geeft een zeldzaam inkijkje in hoe het is om in twee werelden te leven en toch nergens helemaal bij te horen. Dit zesde deel handelt deels over Sattoufs opleiding tot tekenaar en zijn eerste stappen in de stripwereld en is ook op dat vlak pijnlijk grappig en hilarisch eerlijk. Sattouf heeft met De Arabier van de toekomst een moderne klassieker gemaakt die meteen kan toegevoegd worden aan de canon en waarmee je moeiteloos snobistische literatuurfundamentalisten de wereld van de strips kan binnentrekken.’ 9ekunst.nl
In januari 2023 ontving Riad Sattouf de prestigieuze Grand Prix van het internationale stripfestival in Angoulême, onder meer voor De Arabier van de toekomst.
Inspiratie
Tijdens het werk aan De Arabier van de toekomst 6 heb ik dankbaar inspiratie geput uit deze nET eCHT media. Daarnaast heb ik deze vertaling mede kunnen maken dankzij een projectsubsidie van het Nederlands Letterenfonds.
Voor Stripspeciaalzaak.be schreef ik een stuk met achtergronden over de vertaling van De Arabier van de toekomst: Geen wortels maar benen. Vertaler Toon Dohmen staat stil bij de razende vaart van Riad Sattouf
Leesfragment
Leesfragment Echtmedia.net. Copyright bij de auteur.
De uitgever over De Arabier van de toekomst 6
Spreekt De Arabier van de toekomst 6 je aan? Dan lees je mogelijk ook graag:
