Trondheim kreeg zijn prijs in 2004 voor zijn meesterlijke stripboek Mister O: een bizarre verzameling slapstick-grappen over een cirkeltje met beentjes dat verwoede pogingen doet een kloof over te steken. Alleen al de vorm van Trondheims boek was bijzonder. De Fransman werkte zijn existentiële grappen uit op pagina’s vol kleine vierkantjes. Zonder ook maar één woord te gebruiken.
Daarmee plaatste hij zich in een traditie die bijna even oud is als het stripverhaal zelf. Ook 19e-eeuwse strippioniers als Caran d’Ache en Wilhelm Busch konden zonder woorden toe. Dat is ook niet zo vreemd. Want het maken van strips is heel goed mogelijk zonder het gebruik van tekstballonnen. Beelden vormen de bouwstenen van het beeldverhaal, woorden komen pas op de tweede plaats. Veel hedendaagse stripmakers zijn daar inmiddels van doordrongen. Zoals de Japanse mangatekenaars. Of Craig Thompson, die in zijn Een deken van sneeuw lyrische tekstloze passages opvoert.
Met boeken als Mister O, La Mouche, AL.I.E.E.N. en (onlangs nog) La nouvelle pornographie geldt Lewis Trondheim als een van de grootste vernieuwers van de tekstloze strip. Hij schakelt moeiteloos over van science-fiction naar slapstick en abstractie. Zijn grote inspiratiebron heet OuBaPo. Dat is een losse beweging van stripmakers, die vanuit zelfgekozen beperkingen strips maakt. De OuBaPo-tekenaars kiezen er, in navolging van de OuLiPo-beweging van schrijver Raymond Queneau, bewust voor af te zien van het vasthouden aan een enkele leesrichting, het gebruik van tekst, en dergelijke. Wie zo werkt is wel gedwongen creatief te zijn en heeft nooit last van gebrek aan inspiratie, is hun ervaring. De vuistdikke stripbundel Comix 2000 bewees aan de vooravond van het nieuwe millennium hun gelijk.
Comix 2000 sloeg overal ter wereld in als een bom. De tekstloze strip bleek geknipt voor een geglobaliseerde cultuur: tekstloze boeken zijn overal ter wereld te begrijpen. (…) is dan ook een teken van deze tijd. En dat is goed nieuws – voor iedereen die met Lewis Trondheim zonder woorden de kloof over durft.
(…) Er zijn geen woorden voor
Grand Prix-expositie Lewis Trondheim
De Vishal, Grote Markt 20
3-6 t/m 9-7